Coraz lepsza współpraca między instytucjami finansowymi sprawia, że sektor bankowy rozwija się szybciej i staje się bardziej innowacyjny. Z raportu „Interbank ecosystems in Europe. Accelerated transformation through collaboration” przygotowanego przez firmę doradczą Deloitte wynika, że od 2014 roku w Europie liczba tzw. interbank ecosystems, czyli inicjowanych w celu stworzenia nowych produktów i usług, kooperacji co najmniej trzech banków, niemal się podwoiła. W Polsce funkcjonuje 15 takich kooperacji i tylko Włochy mogą pochwalić się ich większą liczbą. W najbliższym czasie banki będą częściej ze sobą współpracować, głównie po to, żeby zapobiegać przestępstwom finansowym i umożliwić dostęp do swojej oferty wszystkim grupom społecznym.
Eksperci Deloitte przyjrzeli się tzw. interbank ecosystems, które definiują jako współpracę pomiędzy co najmniej trzema bankami, potencjalnie angażującą podmioty z innych branż lub z sektora publicznego. Wśród nich można wymienić m.in. Invidem – wspólny standard nordyckich banków w zakresie KYC (z ang. Know Your Customer) czy BankID, a więc metodę cyfrowego uwierzytelniania w Norwegii. Głównym celem instytucji, które decydują się na kooperację, jest zaprojektowanie nowych produktów i usług – niekoniecznie związanych z finansami. W analizie ujęto 30 europejskich państw, w których łącznie zidentyfikowano ponad 200 interbank ecosystems.
– Temat kooperacji pomiędzy bankami nie wywołuje takich emocji, jak ich współpraca z fintechami lub firmami Big Tech, czyli gigantami technologicznymi. Jednak to właśnie one zmieniły dynamikę sektora, bo sprawiły, że branża rozwija się szybciej i sprawniej powstają innowacyjne produkty i usługi. Od 2014 roku liczba tzw. interbank ecosystems niemal się podwoiła. W najbliższych latach będą mieć kluczowe znaczenie dla przyspieszenia transformacji produktów i usług finansowych, dostarczanych nie tylko przez banki – mówi Przemysław Szczygielski, partner, lider sektora finansowego w Polsce, Deloitte.
Z analizy wynika, że 80 proc. tzw. interbank ecosystems zostało zainicjowanych w celu osiągnięcia synergii kosztowych. Drugi powód to chęć stworzenia platform, które spełniają oczekiwania zarówno banków, jak i konsumentów (70 proc.). Poszukiwanie nowych źródeł przychodu to trzeci najważniejszy czynnik zachęcający do współpracy pomiędzy instytucjami finansowymi (30 proc.). Z raportu Deloitte wynika, że powodem może być również zmniejszenie kosztów i ryzyka, wynikających z konieczności dostosowania się do zmian w standardach i regulacjach.
Eksperci Deloitte wyróżnili również przeszkody stojące na drodze do efektywnej współpracy międzybankowej. Głównym problemem okazuje się być nierówny podział korzyści (na przykład finansowych) wynikających z kooperacji. Wśród problemów wyróżnić można także konkurencyjne inicjatywy prowadzone w strukturach poszczególnych instytucji, ograniczenia finansowe oraz brak zaufania pomiędzy partnerami.
Polska na czele
Jak pokazuje analiza Deloitte, najwięcej tzw. interbank ecosystems posiadają Włosi, bo aż 19. Na drugim miejscu znajduje się Polska – 15, a podium zamykają Portugalia i Belgia z 14 systemami.
– Oznacza to, że w czterech państwach istnieje 30 proc. wszystkich europejskich interbank ecosystems. Nierówności wynikają z kilku czynników. Po pierwsze to stosunek kosztów i dochodów krajowych banków – instytucje finansowe są bardziej lub mniej skłonne do współpracy w celu optymalizacji kosztowej. Po drugie im większa presja regulacyjna, tym większa chęć do działania. Kolejny czynnik to zaangażowanie krajowych związków bankowych. Dysproporcja w liczbie interbank ecosystems wynika również z poziomu innowacyjności sektora – Paweł Włodarczyk, partner, Digital Banking Solutions, lider Temenos Center fo Excellence, Deloitte.
O zaawansowaniu polskiego sektora świadczą również wyniki globalnego badania „Digital Banking Maturity 2020. How banks are responding to digital (r)evolution?” przeprowadzonego przez Deloitte w ubiegłym roku, gdzie 5 z 13 polskich banków zostało zaliczonych w poczet 31 cyfrowych liderów branży. Najlepiej wypadają w obszarze otwierania rachunków oraz zarządzania kartami i produktami, a najwięcej zaległości mają w zdalnym wsparciu klienta oraz w dostępności dodatkowych usług pozabankowych. Polskie banki zwiększyły swoją przewagę nad światowymi konkurentami w zakresie bankowości internetowej, a najszybciej rozwijającym się kanałem jest bankowość mobilna.
Przeciwdziałanie przestępstwom i wykluczeniom
Zdaniem ekspertów Deloitte liczba interbank ecosystems będzie rosła, a pierwszy obszar, w którym będą się rozwijać to zapobieganie przestępstwom finansowym. Wymiana danych na poziomie europejskim sprawi, że przeciwdziałanie im będzie bardziej skuteczne. Znaczenia nabierze także zrównoważony rozwój, który wpływa na tradycyjną bankowość detaliczną, na przykład udzielanie pożyczek. Zgodnie z regulacjami, banki są zobowiązane do uwzględniania charakterystyki energetycznej nieruchomości w swoich politykach kredytowych. A tworząc we współpracy z administracją publiczną, wspólną bazę świadectw charakterystyki energetycznej (z ang. Energy Performance Certificate), które opisują zużycie energii w domach, mogą uniknąć powielania swoich wysiłków. Eksperci Deloitte wskazali również na cyberbezpieczeństwo i cyfrową tożsamość oraz centra gromadzące dane.
– Wśród trendów, które będą kształtować rozwój Interbank ecosystems zidentyfikowaliśmy również współpracę w celu eliminacji finansowego i cyfrowego wykluczenia. Można to osiągnąć między innymi za pomocą sztucznej inteligencji czy rozpoznawania mowy – tak, aby ułatwić dostęp do usług osobom z niepełnosprawnościami. Bodźcem do zmian może być również uproszczona, ale jednocześnie zaawansowana e-administracja ułatwiająca rozwój systemów międzybankowych. Polska wyróżnia się w tym obszarze, co również wpływa na wysoką pozycję w rankingach – mówi Przemysław Szczygielski.
Raport do pobrania znajduje się tutaj.